dots-menu
×

Home  »  The Oxford Book of Latin Verse  »  The Friendship of Allius

Heathcote William Garrod, comp. (1878–1960). The Oxford Book of Latin Verse. 1912.

Caius Valerius Catullus 84? B.C.–54? B.C.

The Friendship of Allius

NON possum reticere, deae, qua me Allius in re

iuuerit aut quantis iuuerit officiis,

ne fugiens saeclis obliuiscentibus aetas

illius hoc caeca nocte tegat studium:

sed dicam uobis, uos porro dicite multis

milibus et facite haec carta loquatur anus,

nec tenuem texens sublimis aranea telam

in deserto Alli nomine opus faciat.

nam, mihi quam dederit duplex Amathusia curam,

scitis, et in quo me torruerit genere,

cum tantum arderem quantum Trinacria rupes

lymphaque in Oetaeis Malia Thermopylis,

maesta neque assiduo tabescere pupula fletu

cessaret tristique imbre madere genae.

qualis in aerei perlucens uertice montis

riuus muscoso prosilit e lapide,

qui cum de prona praeceps est ualle uolutus,

per medium densi transit iter populi,

dulce uiatori lasso in sudore leuamen,

cum grauis exustos aestus hiulcat agros:

hic, uelut in nigro iactatis turbine nautis

lenius aspirans aura secunda uenit,

iam prece Pollucis, iam Castoris imploratu,

tale fuit nobis Allius auxilium.

is clausum lato patefecit limite campum,

isque domum nobis isque dedit dominam,

ad quam communes exerceremus amores,

quo mea se molli candida diua pede

intulit et trito fulgentem in limine plantam

innixsa arguta constituit solea.

coniugis ut quondam flagrans aduenit amore

Protesilaeam Laudamia domum

inceptam frustra, nondum cum sanguine sacro

hostia caelestis pacificasset heros.

nil mihi tam ualde placeat, Ramnusia uirgo,

quod temere inuitis suscipiatur heris.

quam ieiuna pium desideret ara cruorem,

docta est amisso Laudamia uiro,

coniugis ante coacta noui dimittere collum,

quam ueniens una atque altera rursus hiems

noctibus in longis auidum saturasset amorem,

posset ut abrupto uiuere coniugio,

quod scibant Parcae non longo tempore abisse,

si miles muros isset ad Iliacos.

nam tum Helenae raptu primores Argiuorum

coeperat ad sese Troia ciere uiros,

Troia (nefas) commune sepulcrum Asiae Europaeque,

Troia uirum et uirtutum omnium acerba cinis

quaene etiam nostro letum miserabile fratri

attulit. ei misero frater adempte mihi,

ei misero fratri iucundum lumen ademptum,

tecum una tota est nostra sepulta domus,

omnia tecum una perierunt gaudia nostra,

quae tuus in uita dulcis alebat amor.

quem nunc tam longe non inter nota sepulcra

nec prope cognatos compositum cineris,

sed Troia obscena, Troia infelice sepultum

detinet extremo terra aliena solo:

ad quam tum properans fertur simul undique pubes

Graeca penetralis deseruisse focos,

ne Paris abducta gauisus libera moecha

otia pacato degeret in thalamo.

quo tibi tum casu, pulcerrima Laudamia,

ereptum est uita dulcius atque anima

coniugium: tanto te absorbens uertice amoris

aestus in abruptum detulerat barathrum,

quale ferunt Grai Pheneum prope Cylleneum

siccare emulsa pingue palude solum,

quod quondam caesis montis fodisse medullis

audit falsiparens Amphitryoniades,

tempore quo certa Stymphalia monstra sagitta

perculit imperio deterioris heri,

pluribus ut caeli tereretur ianua diuis,

Hebe nec longa uirginitate foret.

sed tuus altus amor barathro fuit altior illo,

qui tamen indomitam ferre iugum docuit.

nam neque tam carum confecto aetate parenti

una caput seri nata nepotis alit,

qui cum diuitiis uix tandem inuentus auitis

nomen testatas intulit in tabulas,

impia derisi gentilis gaudia tollens,

suscitat a cano uolturium capiti:

nec tantum niueo gauisa est ulla columbo

compar, quae multo dicitur improbius

oscula mordenti semper decerpere rostro,

quam cum praecipue multiuola est mulier,

sed tu horum magnos uicisti sola furores,

ut semel es flauo conciliata uiro.

aut nihil aut paulo cui tum concedere digna

lux mea se nostrum contulit in gremium,

quam circumcursans hinc illinc saepe Cupido

fulgebat crocina candidus in tunica.

quae tamen etsi uno non est contenta Catullo,

rara uerecundae furta feremus herae.

ne nimium simus stultorum more molesti,

saepe etiam Iuno, maxima caelicolum,

coniugis in culpa flagrantem contudit iram,

noscens omniuoli plurima facta Iouis.

nec tamen illa mihi dexstra depacta paterna

fraglantem Assyrio uenit odore domum,

sed furtiua dedit mira munuscula nocte,

ipsius ex ipso dempta uiri gremio.

quare illud satis est, si nobis is datur unis

quem lapide illa diem candidiore notat.

hoc tibi, quod potui, confectum carmine munus

pro multis, Alli, redditur officiis,

ne uestrum scabra tangat rubigine nomen

haec atque illa dies atque alia atque alia.

huc addent diui quam plurima, quae Themis olim

antiquis solita est munera ferre piis.

seitis felices et tu simul et tua uita,

et domus in qua olim lusimus et domina,

et qui principio nobis te tradidit Afer,

a quo sunt primo mi omnia nata bona,

et longe ante omnes mihi quae me carior ipso est,

lux mea, qua uiua uiuere dulce mihi est.