Contents -BIBLIOGRAPHIC RECORD

Heathcote William Garrod, comp. (1878–1960). The Oxford Book of Latin Verse. 1912.

Marcus Manilius fl. A.D. 10

Andromeda

ANDROMEDAE sequitur sidus, quae piscibus ortis

bis sex in partis caelo uenit aurea dextro.

hanc quondam poenae dirorum culpa parentum

prodidit, infestus totis cum finibus omnis

incubuit pontus: timuit nauifraga tellus,

et quod erat regnum, pelagus fuit; una malorum

proposita est merces: uesano dedere ponto

Andromedan, teneros ut belua manderet artus.

hic Hymenaeus erat, solataque publica damna

priuatis; lacrimans ornatur uictima poenae

induiturque sinus non haec ad uota paratos,

uirginis et uiuae rapitur sine funere funus.

ac simul infesti uentum est ad litora ponti,

mollia per duras panduntur bracchia cautis;

adstrinxere pedes scopulis, iniectaque uincla,

et cruce uirginea moritura puella pependit.

seruatur tamen in poena uultusque pudorque;

supplicia ipsa decent; niuea ceruice reclinis

molliter ipsa suae custos est casta figurae.

defluxere sinus umeris, fugitque lacertos

uestis, et effusi scapulis haesere capilli.

te circum Alcyones pennis planxere uolantes

fleueruntque tuos miserando carmine casus

et tibi contextas umbram fecere per alas.

ad tua sustinuit fluctus spectacula pontus

assuetasque sibi desiit perfundere ripas.

extulit et liquido Nereis ab aequore uultum

et casus miserata tuos plorauit et annos.

ipsa leui flatu refouens pendentia membra

Aura per extremas resonauit flebile rupis.

tandem Gorgonei uictorem Persea monstri

felix illa dies redeuntem ad litora duxit.

isque ubi pendentem uidit de rupe puellam,

deriguit facie, quam non stupefecerat hostis,

uixque manu spolium tenuit, uictorque Medusae

uictus in Andromedast. iam cautibus inuidet ipsis

felicisque uocat teneant quae membra catenas.

et postquam poenae causam cognouit ab ipsa,

destinat in thalamos per bellum uadere ponti,

altera si Gorgo ueniat, non territus ille.

concitat aërios cursus flentisque parentis

promissu uitae recreat pactusque maritam

ad litus remeat. grauidus iam surgere pontus

coeperat, ac longo fugiebant agmine fluctus

impellentis onus monstri. caput eminet undas

scindentis, pelagusque uomit (circumsonat aequor

dentibus), inque ipso rapidum mare nauigat ore.

hinc uasti surgunt immensis torquibus orbes,

tergaque consumunt pelagus; sonat undique Phorcys,

atque ipsi metuunt montes scopulique ruentem.

infelix uirgo, quamuis sub uindice tanto,

quae tua tunc fuerat facies? quas fugit in auras

spiritus? ut toto caruerunt sanguine membra,

cum tua fata cauis e rupibus ipsa uideres

adnantemque tibi poenam pelagusque ferentem,

quantula praeda maris quanti! sed subuolat alis

Perseus et caelo pendens iaculatur in hostem

Gorgoneo tinctum defigens sanguine ferrum.

illa subit contra uersamque a gurgite frontem

erigit et tortis innitens oribus alte

emicat ac toto sublimis corpore fertur.

sed quantum illa subit semet iaculata profundo,

in tantum reuolat laxumque per aethera ludit

Perseus et ceti subeuntis uerberat ora.

nec cedit tamen illa uiro, sed saeuit in auras

morsibus, et uani crepitant sine uulnere dentes;

efflat et in caelum pelagus-mergitque uolantem

sanguineis undis pontumque exstillat in astra.

spectabat pugnam pugnandi causa puella;

iamque oblita sui metuit pro uindice tali

suspirans animoque magis quam corpore pendet.

tandem confossis subsedit belua membris

plena maris, summas iterum nec nauigat undas

sed magnum uasto contexit corpore pontum,

tunc quoque terribilis nec uirginis ore uidenda.

perfundit liquido Perseus in marmore corpus

maior et ex undis ad cautis peruolat altas

soluitque haerentem uinclis de rupe puellam

desponsam pugna, nupturam dote mariti.

hic dedit Andromedae caelum stellasque sacrauit,

mercedem tanti belli, quo concidit ipsa

Gorgone non leuius monstrum, pelagusque leuauit.

quisquis in Andromedae surgentis tempora ponto

nascitur, inmitis ueniet poenaeque minister

carceris et duri custos, quo stante superbe

prostratae iaceant miserorum in limine matres,

pernoctesque patres cupiant extrema suorum

oscula et in proprias animam transferre medullas;

carnificisque uenit mortem uendentis imago

accensosque rogos et strictam saepe securem.

supplicium uectigal erit; qui denique posset

pendentem ex scopulis ipsam spectare puellam;

uinctorum dominus sociusque in parte catenae;

interdum poenis innoxia corpora seruat.